ครัวบ้านใครบ้านมัน

งานบุญ ชาวบ้านก็จะมาช่วยกันแกง ข้าวปุ้นน้ำยาไก่ กินกับผักริมรั้ว ทำหม้อใหญ่ๆ กินกันได้ทั้งหมู่บ้าน คนอีสานที่อยู่ห่างไกลบ้าน แต่ยังคงคิดถึงบรรยากาศแบบนี้อยู่

ผักเหลียงหรือผักเหมียง ที่มีคุณสมบัติบำรุงสายตาและกระดูก สามารถนำมาทำอาหารได้หลายชนิด อย่าง ใบเหลียงต้มกะทิกุ้งสด เป็นต้น 

อาหารประเภท “อ่อม” ใช้เรียกอาหารที่ใส่น้ำน้อยๆ คนอีสานจะอ่อมได้กับทุกอย่าง ไม่ว่าจะเป็น อ่อมปลาดุก อ่อมไก่ อ่อมกบ หรืออ่อมไข่มดแดง

เมนูอาหารใต้ที่รสเผ็ดจัดจ้านคงหนีไม่พ้นเมนูอร่อยๆ อย่าง คั่วกลิ้งเนื้อสับใบยี่หร่า ซึ่งทุกร้านอาหารใต้ต้องมี

พอพูดถึงการถนอมอาหารในแบบฉบับของคนใต้แล้วก็นึกถึงเมนู แกงไตปลา รสชาติเข้มข้นถูกปากคนทุกภาค

แกงเหลืองมะละกอปลากะพง เพราะเป็นสูตรที่คนทุกภาคน่าจะทำได้ เพราะวัตถุดิบหาได้ไม่ยากเลย

เมนูที่มีน้ำใบย่านางและน้ำปลาร้า คือเมนูที่สุดฟินที่สุดแล้วสำหรับอาหารอีสาน ยกมาหนึ่งอย่างก็คือเมนู แกงหน่อไม้ใบย่านาง

ต้มเครื่องในไก่บ้านใส่มะขามอ่อน ที่มีแต่เครื่องต้มยำสมุนไพรและพริก ส่วนรสชาติเค็มและเปรี้ยวก็ได้จากน้ำปลาร้าและน้ำมะขามเปียก

กินกับแคบหมูก็อร่อย สำหรับคนทุกภาคก็สามารถทำทานได้ หากหาซื้อวัตถุดิบของเมืองเหนือ ก็ไม่ใช่ปัญหาของการทำลาบคั่ว

ไข่ป่าม หรือ เรียกว่า ไข่อ๊อก ปิ้งไปเรื่อยๆ บนเตาถ่าน หรือเตาแก๊สก็ได้ จะใส่เห็ดหอม ใส่ไข่มดแดง ใส่หอมแดงซอย หรืออยากใส่อะไรก็ใส่ลงไปได้เลย

คนเหนือนิยมกินกัน อย่างแรกก็จะเป็น แกงผักปลัง หรือคนเหนือเรียกว่า “แก๋งผักปั๋ง” และต้องใส่จิ้นส้มหรือแหนม ลงไปด้วย

“มะเขือแจ้” เป็นภาษาเรียกทางภาคเหนือ ส่วน “มะเขือขื่น” คือภาษาเรียกทางภาคกลาง เป็นลูกสีเหลือง นำมาซอยบางๆ และปรุงรส คำว่า “ส้า”